Families in België
Het is een vrouw met visie, Irma. Met ambitie ook. Zij coördineert onze kindvriendelijke ruimte voor Oekraïense kinderen die binnenkort opent. Ze zal erover waken dat kinderen er kind kunnen zijn, dat ze kunnen spelen naar hartelust. Tegelijk let zij erop dat de kindvriendelijke ruimte een heel pak meer wordt dan spel. Dat het een veilige en zekere haven biedt in onzekere tijden. Een plek waar rouw en verlies een plaats krijgen en omkaderd worden. Irma vertelt.
“In de Scheutsite in Leuven, waar ons opvanghuis Hejmo staat, organiseert Stad Leuven sinds een aantal maanden noodopvang voor 130 Oekraïense vluchtelingen, waaronder 42 kinderen”, deelt Irma. Onze nabijheid ter plaatse en onze kennis rond kinderen met een vluchtervaring kan dus ook iets voor hen betekenen. Daarom viel de beslissing: we starten een kindvriendelijke ruimte op.
Irma staat te popelen om dit project een kickstart te geven. Ze is psychologe met een expertise in kinderen van 0 tot 3 jaar en heeft ook heel wat kennis over interactie. Ze is van Georgische afkomst. Ze voelt heel erg mee met de kinderen en hun voogden. En ze spreekt vloeiend Russisch, waardoor ze makkelijk met de Oekraïeners kan communiceren, een taal die ze nagenoeg allemaal spreken.
Spelbegeleidster speelt met de kinderen in onze kindvriendelijke ruimte in Oostenrijk voor Oekraïense vluchtelingen © Alexandra Terr
“Kindvriendelijke ruimtes worden vaak geoganiseerd in noodsituaties. In dit geval willen we de gevluchte gezinnen vanuit Oekraïne een veilige en zekere plek geven”, vertelt Irma. Het is een plek waar kinderen kunnen spelen en ontspannen. Want dat is wat kinderen horen te doen. Maar het is ook zoveel meer. Spelbegeleiders houden de kinderen in het oog en kunnen de alarmbel luiden wanneer ze merken dat een kind extra zorg nodig heeft.
Irma De Baets, coördinatrice kindvriendelijke ruimte“Met de kindvriendelijke ruimte willen we een veilige plek creëren waar de kinderen hun gevoelens kunnen delen. We willen hen een voorspelbare routine geven dat hun dagelijkse leven weer ietsje normaler maakt. Dat kan helpen om een rouwproces op te starten en met deze gevoelens om te leren gaan.”
Uiterst belangrijk, want deze kinderen en hun zorgverleners maakten al heel wat mee. Zo werden sommigen geconfronteerd met fysiek geweld, hoorden bommen vallen, allen hebben ze plots hun levens en geliefden moeten achterlaten... en dat geeft stress. Veel stress. Velen van hen ontwikkelden hierdoor een posttraumatische stressstoornis.
Daar lijdt hun fysieke en mentale gezondheid onder. Irma:“Met de kindvriendelijke ruimte willen we een veilige plek creëren waar de kinderen hun gevoelens kunnen delen. We willen hen een voorspelbare routine geven dat hun dagelijkse leven weer ietsje normaler maakt. Dat kan helpen om een rouwproces op te starten en met deze gevoelens om te leren gaan.”
Voor alle kinderen wat wils: voor elke leeftijd worden er activiteiten op maat aangeboden in onze kindvriendelijke ruimte - activiteiten die hun ontwikkeling stimuleren. Dat gaat van communicatieve en sociale vaardigheden tot het verminderen van stress en nog zoveel meer.
Er is steeds een spelbegeleider aanwezig om een helpende hand te voorzien, uitleg te bieden en een oogje in het zeil te houden. Ze zijn getraind om voorzichtig en respectvol met de kinderen in interactie te treden en om noodsignalen of probleemgedrag op te vangen.
Kinderen verwerken veel van wat ze meemaken in spelvorm. “Een kind dat bijvoorbeeld gebeten wordt door een hond, zal dit ook al spelend herhalen. Dit is deel van het verwerkingsproces. Als dit spel wekenlang blijft terugkomen met andere symptomen zoals bijvoorbeeld slaapproblemen, dan wijst dit erop dat een kind een posttraumatische stoornis ontwikkeld heeft”, legt Irma uit. Spelbegeleiders letten op dergelijke signalen zodat we bij het opduiken van problemen kinderen tijdig kunnen doorverwijzen naar gepaste hulp, zoals bijvoorbeeld een psycholoog.
Tekeningen van kinderen in onze kindvriendelijke ruimte in Oostenrijk voor Oekraîense vluchtelingen © Alexandra Terr
Voor de kinderen en zorgverleners zijn de spelbegeleiders een vaste waarde. Het zijn steeds dezelfde personen waar ze op terug kunnen vallen waardoor ze een vertrouwensband kunnen opbouwen. Anderzijds zien de spelbegeleiders zo ook hoe de kinderen zich ontwikkelen, hoe de groepsdynamiek verandert, en kunnen ze ieder kind op maat stimuleren en ondersteunen.
Irma De Baets, coördinatrice kindvriendelijke ruimteKinderen spiegelen de gevoelens van hun ouders. Om een kind weerbaar te maken zijn ouders en zorgverleners dus een onmisbare schakel.
Ouders en zorgverleners? Die zijn te allen tijde welkom in de kindvriendelijke ruimte om zo samen met hun kind deel te nemen aan activiteiten. Ook zij hebben heel wat meegemaakt en staan voor grote veranderingen in hun leven. Ook zij moeten gevoelens en emoties een plaats weten te geven, want kinderen spiegelen de gevoelens van hun ouders. Om een kind weerbaar te maken zijn ouders en zorgverleners dus een onmisbare schakel.
Spelbegeleidster speelt met een meisje in onze kindvriendelijke ruimte in Oostenrijk voor Oekraîense vluchtelingen © Alexandra Terr
“Voor ouders wordt een informatie- en ondersteuningsgroep georganiseerd”, vertelt Irma. “Daar kunnen praktische zaken besproken worden zoals bijvoorbeeld onderwijs en hoe de kinderopvang in België georganiseerd wordt. Maar uiteraard is er ook ruimte om dieper in gesprek te gaan over zaken die hen dwars zitten.” In zo’n informatiegroep kunnen ze elkaar goed leren kennen en ondersteunen, kunnen ze een netwerk vormen waarop ze kunnen rekenen wanneer ze hun levens in België verder uitbouwen.
Het is samen dat we dit doen. Samen met scholen, met dokters, met hobbyclubs en vrijwilligers,... We gaan holistisch te werk, willen informatie uitwisselen tussen de betrokkenen om zo ook een interventieplan op te kunnen stellen indien nodig. Door de lokale gemeenschap erbij te betrekken, positieve relaties uit te bouwen en open te communiceren kunnen we meer impact hebben en kinderen ondersteunen in hun zorgnoden doorheen alle schakels van hun dagelijks leven. Zo voorzien we een helende omgeving voor kinderen en hun zorgverleners en ondersteunen we ze in het omgaan met moeilijke emoties.
Steun ons en help kinderen in nood!