Positief opvoeden
27/09/2023 - Bracht je kind jou ook al eens zo in verlegenheid? Durft je kapoen wel eens wijzen naar mensen die er net wat anders uitzien? Dikker of dunner, groter of kleiner, witter of bruiner? Als het gênante momentje eenmaal voorbij is, vraag je je misschien af hoe je jouw kind kan leren omgaan met diversiteit. Hilde Weekers, pedagogische verantwoordelijke voor onze Vlaamse projecten, geeft je een paar tips.
"In de eerste jaren van hun leven zijn kinderen erg gericht op zichzelf. Ze willen ontdekken wie ze zelf zijn en zijn niet zo bezig met de verschillen met anderen", legt Hilde Weekers uit. Geleidelijk aan raken ze vertrouwd met wat binnen hun eigen leefomgeving gezien wordt als ‘normaal’. In het begin denken kinderen daarbij nog redelijk binair: "Dit kan ik, dat kan ik niet. Dit is goed, dit is slecht".
Beetje bij beetje beginnen ze dan verschillen op te merken met anderen. “Natuurlijk speelt de omgeving van kinderen daarin een rol," zegt Hilde. “De diversiteit van hun eigen leefomgeving en de visie van de mensen om hen heen, heeft een invloed op de manier waarop kinderen zelf de wereld zien.”
"Kinderen uiten zich ongefilterd als ze jong zijn, maar er komt vaak geen waardeoordeel aan te pas," legt Hilde Weekers uit. “Ze zeggen gewoon wat ze zien: een zwarte man, een dikke dame, een man met maar één been. Maar de volwassenen die hen horen, verbinden er wel een waardeoordeel aan. En het is vaak de reactie van volwassenen die kinderen leert om op een bepaalde manier naar dingen te kijken.”
Eens ze wat ouder zijn, speelt ook hun eigen sociale groep een rol. "Niet alleen de mensen in hun directe omgeving hebben invloed, maar ook kinderen of jongeren van hun eigen leeftijd. Het is soms op dit punt dat we merken dat de ideeën van jongeren plotseling kunnen veranderen. Waar ze misschien tot dan toe geen problemen hadden met een anderstalige jongere in hun omgeving, kan de groep die visie beïnvloeden.”
© Gerhard Berger
Als volwassenen kunnen wij al heel vroeg een rol spelen in de manier waarop kinderen omgaan met diversiteit en onderlinge verschillen. Wat kan je precies doen?
Hilde: “Het beste advies is: geef zelf het goede voorbeeld. Kinderen leren van wat ze zien. Als ze zien dat een ouder nooit contact zoekt met mensen die er anders uitzien, een ander opleidingsniveau hebben of in een andere sociale omgeving leven, dan blijft dat ook allemaal vreemd voor hen. Ze volgen je voorbeeld en zullen zelf ook niet geneigd zijn om kinderen of mensen die anders zijn te gaan ontmoeten.”
Hilde Weekers, pedagogische verantwoordelijke“Het beste advies is: geef zelf het goede voorbeeld. Kinderen leren van wat ze zien.”
Het goede voorbeeld geven heeft ook met woorden te maken: "Kinderen pikken onbewust onze waardeoordelen op. Als we altijd negatief of vermijdend praten over mensen die anders zijn, dan zullen ze die houding waarschijnlijk overnemen.”
Maar hoe breng je kinderen in contact met diversiteit als er niet veel diversiteit is in je familie, buurt of school? Hilde Weekers nuanceert: "Ook binnen het gezin is er altijd diversiteit. Volwassenen zijn anders dan kinderen, het ene kind houdt van muziek, de andere van sport… iedereen is verschillend." Kinderen leren om deze verschillen op gezinsniveau te zien en te respecteren, erover te praten, te zoeken naar ieders talenten en die te waarderen: dat zijn allemaal manieren om hen te helpen mensen te waarderen die anders zijn dan die in hun gezin. Ook kinderboeken kunnen helpen om de diversiteit uit de buitenwereld naar binnen te trekken.
"De wereld is vandaag ook een stuk gevarieerder dan vroeger," gaat Hilde Weekers verder. “Kinderen zien verschillen als ze reizen, als ze naar de stad gaan, als ze televisie kijken, als ze op internet surfen. Het kan ook helpen om zelf na te denken over je eigen houding naar mensen die anders zijn dan jullie: ″Wat denk en doe ik? En hoe beïnvloedt dit mijn kind? ″
Een laatste advies van onze pedagogisch verantwoordelijke ? "Richt je niet alleen op de verschillen tussen mensen, maar ook op wat je deelt. Ook al zien we er helemaal anders uit, we hebben altijd nog dingen gemeen. Vanuit diversiteit samen plezier hebben, samen leren en samen vooruitgang boeken: dat is goed voor jou én voor de ander.”
Hilde Weekers, pedagogische verantwoordelijke"Richt je niet alleen op de verschillen tussen mensen, maar ook op wat je deelt.”
Steun ons en help kinderen in nood!