Positief opvoeden

“Papa, mama, wat is dat eigenlijk, oorlog?”

15/04/2022 - De oorlog in Oekraïne beroert ons allemaal. Ook kinderen horen verhalen en stellen vragen. Hoe praat je met hen over dit moeilijke thema? Lies Scaut, psychotherapeute en coördinator van het postgraduaat rouwen verliescounselor aan Hogeschool PXL, geeft raad.

Blogposts impactrapport 2020 (5)

Hoe praat je met je kinderen over de oorlog?

“Kinderen pikken verhalen op en beginnen vragen te stellen”, aldus Lies. “Geef hen de nodige uitleg, in kindertaal. ‘De bazen van Oekraïne en Rusland hebben een grote ruzie, een landenruzie.’ Beklemtoon ook positieve zaken: dat heel de wereld moeite doet om zo snel mogelijk terug tot vrede te komen. En dat de oorlog zich ver vanons afspeelt.”

In de lagere school beseffen kinderen vaak al heel goed wat oorlog is. Ze worden beïnvloed door hun omgeving en school. Voor hen is het realistischer. Lies: “Daardoor gaan ze soms veralgemenen: ‘Als het oorlog is in Oekraïne, dan straks ook in België?’. Nuanceer en maak een duidelijk onderscheid, bijvoorbeeld door te zeggen: ‘Met de auto is het ongeveer 17 uur rijden’.”

“‘Als het oorlog is in Oekraïne, dan straks ook in België?’. Nuanceer en maak een duidelijk onderscheid.”

Lies Scaut, psychotherapeute

Hoe omgaan met bange gevoelens?

Het is begrijpelijk dat kinderen én volwassenen bang zijn. De oorlog is beangstigend. “Als je kind angstig is, toon daar dan begrip voor”, zegt Lies. “Maar stel ook gerust: ‘Er is op dit moment geen enkele dreiging in België.’”

Het heeft geen zin om je kind onnodig bang te maken. Lies: “Probeer je eigen angst zoveel mogelijk onder controle te houden, want angst is besmettelijk. Kinderen zoeken veiligheid en geborgenheid bij jou.”

Samen kijken naar de beelden op tv?

Tot de leeftijd van 6 jaar scherm je je kinderen best helemaal af. Zorg dat ze niets zien of horen. Vanaf de kleutertijd merk je dat de oorlog in hun leefwereld komt. Je hoeft bij kleuters niet actief over de oorlog te beginnen, maar kijk naar het spel of taalgebruik van je kind en sta open voor hun vragen.

“Met kinderen van zes jaar of ouder kan je samen naar een jeugdjournaal kijken, zoals Karrewiet. Zo weet je welke beelden ze zien, wat ze horen en hoe ze reageren”, legt Lies uit. “Het is een ideaal moment om een gesprek aan te knopen.”

5 tips om te praten over oorlog

  1. Stem je taalgebruik af op de leeftijd van kinderen.
  2. Neem de tijd voor een gesprek. Als je maar drie minuutjes hebt in de auto, stel het gesprek dan beter uit.
  3. Zorg voor geruststelling en benadruk ook de positieve zaken.
  4. Behoud zoveel mogelijk jullie dagelijkse routine.
  5. Wees je bewust van je eigen angsten en probeer je kinderen zo weinig mogelijk bang te maken.


Na de aanslagen in Brussel schreef Lies samen met haar man, psycholoog Erik de Soir, het boek ‘Moet ik nu bang zijn? Kinderen helpen in tijden van angst en terreur’. Door de oorlog is het boek plots weer actueel en komt er nu een herwerkte versie, aangepast aan de oorlog in Oekraïne. Bestellen kan hier.

Steun ons en help kinderen in nood!

Word meter of peter