Van kindvluchteling tot zelfredzame burger

Integratie is een proces. En daarbij is het belangrijk om elke fase van dat proces te respecteren. Als niet-begeleide minderjarige vluchtelingen net in het land toekomen, is integratie nog niet aan de orde.

De eerste fase is het ONTHAAL: rust bieden, veiligheid, bestaanszekerheid. De dynamiek van de overlevingsmodus en het trauma tijd geven om weg te ebben.

Stap 2 is PARTICIPEREN: deelnemen aan de normale aspecten van het dagelijkse leven in de nieuwe omgeving. Heel gewone dingen als naar de winkel gaan, samen koken, de omgeving verkennen.

Vanuit de veiligheid van stap 1 en het voorzichtig aftasten van stap 2, kunnen we stilaan evolueren naar stap 3, INTEGRATIE. Waarbij integratie betekent dat je, vanuit je eigen identiteit, geleidelijk aan elementen van hier overneemt. Met de ene hand houd je je eigen roots vast, met de andere reik je naar de nieuwe cultuur.

Vier thema's van groot belang

Doorheen die drie fases hebben we bijzondere aandacht voor vier specifieke thema’s, waarvan we weten dat die van groot belang zijn voor kinderen die hun thuisland moesten ontvluchten.

1. Het gevoel ergens thuis te horen. Nadat ze hun eigen thuis moesten achterlaten, is het heel belangrijk dat ze het gevoel hebben ergens deel van uit te maken. Net daarom is Hejmo familiaal en kleinschalig en is het een gewone gezinswoning.
2. Het vermogen om zichzelf te zijn. In een overlevingsmodus is er weinig ruimte voor de beleving van het ‘ik’. We helpen de jongeren bij het terugvinden en verder opbouwen van hun eigen identiteit, want dat is ook het vertrekpunt voor hun integratie.
3. Het verwerven van vaardigheden. Veel zaken die de kinderen in hun thuisland leerden, zijn hier niet meer van toepassing. We helpen hen met het ontdekken en ontwikkelen van vaardigheden die ze hier kunnen inzetten.
4. Het evenwicht tussen geven en nemen. Op veel kinderen die hier toekomen, ligt een grote druk. Ze moeten het maximum halen uit wat “het rijke Europa” te bieden heeft en hun familie helpen. Dit proberen we om te draaien naar een cultuur van geven en nemen. En natuurlijk is er ook aandacht voor de normale ontwikkeling: zelfzorg, respect, taalontwikkeling. Want niet vergeten: naast vluchteling zijn deze kinderen ook gewoon tiener of jongvolwassene, met alle ‘groeipijnen’ die eigen zijn aan de leeftijd.